WOII – operatie ‘Market Garden’, september 1944
Soldaat John Roderick Towle kreeg postuum de hoogste Amerikaanse onderscheiding voor een gevechtsactie op 21 september 1944 bij Oosterhout.
Donderdag 21 september 1944, de laatste zomerdag van dat oorlogsjaar en de 5e dag van operatie Market Garden. Een gedeelte van de één dag eerder over de Waal geroeide Amerikaanse parachutisten van het 504 de Regiment van de 82e Airborne-divisie had in de directe omgeving van de Groenestraat en Oosterhoutse dijk posities ingenomen. Zij waren in afwachting van de komst van de 43e Wessex Divisie. Deze was vanuit België onderweg naar Nijmegen in de hoop door te kunnen stoten door de drassige polder om hun Engelse collega’s van de 1st Airborne bij de Arnhemse Rijnbrug te ontzetten.
Onder hen bevond zich John. R. Towle, geboren in Ohio op 19-10-1924, zoon van William J. Towle en Mary Simpkins Towle. Hij was ingedeeld bij de Charlie compagnie waar hij een gedegen para-infanterie opleiding had ondergaan en verder gespecialiseerd was als bazooka schutter. Op deze donderdag versterkten de Duitsers het defensiescherm dat zij in de nacht na de Amerikaanse oversteek over de Waal hadden aangebracht. Het grootste deel van Oosterhout was door hen bezet. Op deze dag voerden de Duitsers een tiental tanks aan die via Stationsstraat, Peperstraat en Dorpsstraat oprukten naar de Waal. Voordat zij deze bereikten kwam het tot een treffen met de Welsh tanks van de Britten, waarna beide partijen zich terugtrokken.
In de late namiddag echter zonden de Duitsers wederom vijf tanks naar voren om hun eerder vastgelopen poging de geallieerden de pas af te snijden, kracht bij te zetten. Op en achter de dijk had het geluid van de naderende rammelende tanks de Amerikaanse parachutisten niet onberoerd gelaten. Als dit Duitse tanks waren zou het er zeer bedenkelijk uitzien voor de ingegraven Charlie
compagnie, die niet eens over anti-tankgeschut van het lichtste kaliber beschikte. Het brullende geluid van motoren en rupsvoertuigen zwol aan tot plotseling de vrees waarheid werd: twee Duitse Mark IV tanks en een halfrupsvoertuig rezen achter de dijk omhoog en maakten aanstalten om onder begeleiding van een honderdtal infanteristen de strijd met de Amerikanen aan te binden.
Op het moment dat de zware monsters de dijk opdraaiden kwam John Towle als tengere, donkerharige para in actie. Met zijn lanceerpijp verliet hij moedig op eigen initiatief de dekking van zijn schuttersput en sloop de zware monsters tegemoet. Een eveneens negentienjarige James volgde hem met een kleine voorraad raketten.
Ofschoon John hevig beschoten werd, telkens wanneer hij boven op de dijk de tanks onder vuur nam, slaagde hij erin een aantal treffers te plaatsen. En wat niemand voor mogelijk had gehouden deed John Towle: hij joeg de tanks naar het dorp terug! Na dit succes vuurde John nog een raket af op een huis van waar veel tegenvuur kwam. Hij trof doel, want later stelde men vast dat er zich negen gesneuvelden in dat huis bevonden. Vervolgens zocht hij het halfrupsvoertuig op om dat buiten gevecht te stellen. Zover kwam het niet, in knielende houding terwijl hij zijn lanceerbuis richtte, explodeerde een mortiergranaat pal naast hem. Hij stierf op de Waaldijk aan de opgelopen verwondingen met zijn verwrongen bazooka in de hand.
Met deze daad had John de levens van velen en bovendien de positie van de hele compagnie bij Oosterhout gered. Voor deze heldhaftige en onzelfzuchtige daad is hem postuum de Congressional Medal of Honor, de hoogste Amerikaanse onderscheiding verleend. In mei 1945 ontvingen zijn ouders in Fort Knox deze onderscheiding. John liet een broer (Thomas) en twee zussen (Edith en Joanne) achter. Towle was 19 jaar toen hij op de Waaldijk bij Oosterhout sneuvelde. Hij ligt begraven op Calvary Cemetery in zijn woonplaats Cleveland.
Zijn naam staat ook vermeld op de gedenksteen bij de brug De Oversteek te Lent.
